Nowy ogień na nowy andyjski rok. Życzę ci, aby Twoje życie kwitło jak te kwiaty

4 młode dziewczyny rozsypują platki kwiatów i układają płody ziemi (bób, papryka, banany, pomidor drzewiasty, czosnek, kururydza, ziemniaki...) w parku Boliwara w Otawalo pod pomnikiem Ruminawi (w języku kechua Kamienne Oko) inkaskiego wodza dowódcy wojsk Atahualpy i syna Huayny Capaca.

Dziewczyny ubrane są w tradycyjne stroje, jakie noszą mieszkki Andów w północnej części Ekwadoru i mają przewieszone przez ramię szarfy z napisem niusta. W języku kichua oznacza to dziewicę, symbol niezapłodnionej, nie zasianej ziemi. Rozpoczyna sie pradawny rytuał Tumarina, będący elementem Mushuk Nina (Nowy Ogień). Uroczystość ta jest początkiem odnowionego cyklu życia, który wyznacza początek nowego roku zgodnie z kalendarzem andyjskim. Ma to miejsce 21 marca i 21 marca 2018 rozpoczyna się rok 5526. Tumarina to rytualna ceremonia, w której najważniejszą rolę odgrywają kwiaty i woda.

Cywilizacje andyjskie rozwinęły swoją wiedzę w oparciu o obserwacje nieba i przyrody. W ten sposób określały upływ czasu i cykl swoich zajęć agrarnych. W kalendarzu andyjskim najważniejsze daty były podczas przesilenia i równonocy, które określały cykle rolnicze. Przy tych okazjach świętowano wielkie uroczystości z wdzięczności dla ich opiekuńczych bogów jako dawców życia i harmonii sił natury.

Mushuk Nina jest już niemal zapomnianym obrzędem w Ekwadorze. Szczątkowo pielęgnowany, tak jak w Otawalo dzięki organizacji Sisay Pacha Raymi, ma przypomnieć, że my ludzie nie jesteśmy podmiotami ani królami stworzenia, ale jesteśmy w zależności ze wszystkim, co zostało stworzone. To święto zbiorów i dzielenia się nimi.

Impreza jest jedną z czterech głównych w lokalnym kalendarzu. Mushuk Nina pokrywa się ze zjawiskiem równonocy wiosennej. Dzisiaj słońce jest najbliżej ziemi, zwłaszcza tu na równiku. W południe nie mamy w ogóle cienia.

 Odbywa się błogosławieństwo ziaren i wszystkich płodów. Następnie rusza parada, przez główne ulice miasta,do kapliczki Gruta del Socavón, gdzie odbędzie się dalsza część obrzędu. Kaplica ta, to urokliwa kamienna grota, z której wypływa krystaliczna woda. Strumień wody ma wysokość mniej więcej 2 m. i szerokośći 3 m. Jej krople spływają także po porośniętych aksamitnym mchem ścianach jaskinii. W jej wnętrzu ustawiona jest figurka Matki Boskiej z Monserrat, patronki Otawalo. W zależności od wpadającego do groty światła, jej kamienie i krople wody zdają sie świecić różnymi kolorami. Kaplica powstała na początku II poł. XX w. Chrześcijańskie świątynie powstawały w miejscach czczonych przez miejscowych. Również ta grota była miejscem kultu w czasach przedchrześcijańskich.

Dwóch szamanów przystępuje do przeprowadzenia rytuału oczyszczenia. Do naczynia z tykwy nabierają wody i symbolicznie obmywają nią po kolei twarze, dłonie i nogi wszystkich zgromadzonych. Tadycyjnie powinno się to odbywać za pomoca alkoholu, gdyż ten ma większą moc oczyszczenia. Można również dokonać samooczyszczenia. Nabrać alkoholu do ust i dmuchając wypluć do góry, by krople spdły na nas.

Na zakończenie ma miejsce wspólny posiłek. Choclo, duże gotowane ziarna kukurydzy, z ryżem, wieprzowymi grilowanymi flakami i parówkami. Oczyszczeni i najedzeni oddajemy się tradycyjnemu tańcowi w kole. Wokół krążą kobiety i mężczyźni z wiaderkami słodkiej cziczy i serwują ją wszystkim.