Każdy coś plecie

Z daleka widać białą wieżę kościoła na wzgórzu. wzdłuż prowadzących do niego i na główny plac uliczek i rozłożyły się sklepiki z kapeluszami i innymi plecionymi artykułami z paja toquilla, trawy o kształcie liści palmowych. To tutaj, W Montecristi, wyrabia się z niej najsłynniejsze i najdroższe kapelusze świata, kapelusze panama. Tu i ówdzie na budynkach ornamenty w postaci krzeseł w kształcie litery U, charakterystycznych dla kultury Mantenia. Forma taka miała zapewnić siedzącym na nich patrzenie zarówno na i morze oraz w głąb lądu. Nazwę miasta legenda wiąże z konkwistadorem o nazwisku Cristie, uciekającym z Manty nieco w głąb lądu przed piratami, w wyniku uproszczeń językowych ostatecznie powstało Montecristi – Góra Cristi.

Montecristi znajduje się niemal w sercu kultury Mantenio-Huancavilca, która zamieszkiwała tereny położone nieco na północ od Bahía de Caráquez i śródlądowe, w tym nadmorskiego pasma górskiego. Kultura ta uważana za ostatnią z przedkolumbijskich kultur wybrzeża. Datowana jest od 800 roku naszej ery do 1531 r., w którym Francisco Pizarro wylądował u ujścia rzeki Santiago w Esmeraldas, aby rozpocząć swój podbój.

Kronikarze (Zárate i Cieza de Leon) konkwistadorów opisali cechy fizyczne spotkanej tu ludności: czaszka była zdeformowana (część czołowa i potylica), golili głowy pozostawiając koronę włosów typu „mnich”. Huancavilcas (na południe od Mantenii) wyrywali sobie również siekacze. Mieli orle nosy, które przekłuwali, aby włożyć w nie różne ozdoby, w takich samych celach przekłuwali uszy. Osadą kultury Mantenii, była Manta. Aborygeni nazywali to miejsce Jocay, co w języku manteńskim oznacza "dom ryby".

W Montecristi urodził się jeden z prezydentów Ekwadoru, Eloy Alfaro.  Na jego cześć stosunkowo niedawno otwarto kompleks architektoniczny Ciudad Alfaro, który zawiera muzeum, składające się z 6 sal. Poszczególne sale prezentuję historię od powstania państwa Ekwador 1830, oraz urnę z prochami Alfaro i jego dziewięciometrowy posąg. Nie brakuje ekspozycji poświęconej kapeluszom. Jednym z największych dzieł Alfaro, kiedy był prezydentem, było wybudowanie kolei łączącej wybrzeże z górami. Inicjatywa powszechnej i bezpłatnej edukacji oraz głoszenie praw równości wszystkich mieszkańców Ekwadoru, to też jego dzieło.

Wieża kościoła w Montecristi z cudownym obrazem Matki Boskiej złamała się w czasie trzęsienia ziemi w kwietniu 2016 r. Rzemieślnicy wciąż misternie wyplatają swoje kapelusze z miękkich, elastycznych i trwałych włókien paja toquilla. Tylko tutaj potrafią robić to tak finezyjnie z niezliczonej ilości maleńkich splotów, (praca nad jednym kapeluszem trwa około pół roku), co powoduje, że kapelusze są niezmiernie miłe w dotyku i cenią się na kilkaset dolarów.

Wyjec